Eenzijdig wijzigen van collectieve arbeidsvoorwaarden kan ook!

De Hoge Raad bevestigd dat een werkgever ook collectieve arbeidsvoorwaarden eenzijdig kan wijzigen. De rol van de ondernemingsraad is hierbij niet te onderschatten. Let daarom op als om instemming of advies wordt gevraagd want dit kan gevolgen hebben voor de arbeidsvoorwaarden van de achterban.  Sinds de uitspraak van de Hoge Raad in de zaak Stoof/Mammoet kan een werkgever, bij afwezigheid van een eenzijdig wijzigingsbeding, een beroep doen op goed werknemerschap om een arbeidsvoorwaarde eenzijdig te wijzigen. Dit houdt in dat de werkgever de werknemer kan verzoeken om akkoord te gaan met de wijziging. Van de werknemer kan in dat geval, als de omstandigheden daar aanleiding toe geven, in redelijkheid verwacht worden akkoord te gaan met deze wijziging. Of dit van een werknemer in redelijkheid kan worden verwacht wordt door de rechter aan de hand van strenge criteria getoetst. Tot voorkort heeft de Hoge Raad zich alleen uitgesproken over het eenzijdig wijzigen van arbeidsvoorwaarden van individuele werknemers. Het was tot de uitspraak van 23 september 2022 onduidelijk of een werkgever ook collectieve arbeidsvoorwaarden eenzijdig kon wijzigen met een beroep op het goed werkgeverschap. In deze zaak heeft de Hoge Raad geoordeeld dat dit inderdaad kan als de omstandigheden dat toelaten. In de besproken zaak heeft de werkgever een nieuwe pensioenregeling toegepast bij alle werknemers. De werknemers hebben daarvoor niet expliciet akkoord gegeven. In deze zaak had de werkgever wel eerst de ondernemingsraad en de vakbonden geconsulteerd. Daarnaast heeft de ondernemingsraad ook instemming verleend voor deze wijziging. Niet is vast komen te staan wat voor waarde de Hoge Raad aan deze instemming van de ondernemingsraad heeft toegekend. In rechtspraak wordt vaak veel betekenis toegekend aan het akkoord van de ondernemingsraad. Het is daarom moeilijk voor te stellen dat een werknemer redelijkerwijs akkoord zou moeten gaan met een voorstel waarvoor de ondernemingsraad geen instemming heeft verleend. De ondernemingsraad speelt een belangrijke rol. Het is daarom belangrijk dat een ondernemingsraad goed doorvraagt naar de gevolgen van de eenzijdige wijziging die wordt voorgesteld. Lees hier de volledige uitspraak.